“En hoe was het om terug te keren naar België?” is ongetwijfeld een van de vragen die ik het vaakst heb gekregen sinds mijn vriendin Manon en ik eind 2019 terug zijn thuisgekomen van een lange fietsreis van 11 maanden en 13.500 km tussen Brussel en Tokio. Het antwoord is veel positiever dan de vraag doet vermoeden, want er was helemaal geen sprake van een weer-thuis-syndroom. Integendeel zelfs: de warme ontmoetingen en gastvrijheid van alle mensen die ons pad kruisten deden ons nadenken. Konden het avontuur en de ontdekkingen niet blijven doorgaan in onze eigen achtertuin? Zo kwamen Welcome To My Garden en Slowby tot leven!
Tijdens een buitenlandse reis, zoals in ons geval een tocht door 21 landen, spreekt het tot de verbeelding dat je dagelijks nieuwe mensen ontmoet en leert van andere culturen. In eigen land lijkt dat op het eerste gezicht iets minder vanzelfsprekend. Onterecht, dachten we. Vandaar hebben we tijdens de eerste lockdown in 2020 Welcome To My Garden opgezet – een netwerk van burgers die hun tuin of wei gratis ter beschikking stellen als een rudimentaire kampeerplek aan trage reizigers. Op het online platform kunnen wandelaars, fietsers of andere trage reizigers op doortocht aan tuineigenaars vragen of ze de nacht mogen doorbrengen in hun tuin. In twee jaar tijd hebben al meer dan 4.000 tuineigenaars en 30.000 gebruikers zich aangemeld.
In vrijwel ieder Belgisch dorp is er inmiddels een gastvrije tuineigenaar, waardoor het eenvoudig is geworden om eropuit te trekken met de fiets of te voet, verborgen hoekjes van België te ontdekken en bij lokale mensen in hun achtertuin te overnachten. Dit draagt bij aan een meer gedecentraliseerde vorm van toerisme waarbij reizigers een positieve impact maken op de plaatsen die ze bezoeken door nieuwe sociale connecties te creëren, de lokale economie te ondersteunen en klimaatvriendelijk te reizen. Kortom, het is een win-win-win. Bovendien is het ook een meer betekenisvolle manier van reizen want, zoals Wendell Berry het zou zeggen, is een achtertuin het tegenovergestelde van een vliegveld, het is een plaats vol identiteit en betekenis (De Groene Amsterdammer, red).
Toch blijkt de overstap naar een trage en meer duurzame manier van reizen geen evidentie. Er komt heel wat opzoekwerk kijken bij het plannen van een trage reis. Als antwoord daarop hebben we Slowby gelanceerd en zijn afgelopen zomer de eerste 200 reizigers op een Secret Slow Travel Trip in België vertrokken. Er is nood aan vertraging; om op adem te komen. Of zoals Milan Kundera het mooi omschreef in zijn boek Traagheid: “Hoe langzamer het gebeuren, des te intenser de herinnering. En omgekeerd: hoe sneller men leeft, hoe makkelijker men vergeet.” Traag reizen zorgt voor een andere notie van tijd. En voor meer beleving.