Onze slaapduur en slaapkwaliteit worden beïnvloed door diverse factoren. Door hier bewust mee om te gaan, kunnen we niet enkel beter slapen, maar zullen ook onze levenskwaliteit, gezondheid en prestaties overdag verbeteren.
Tekst: Joris Hendrickx
“Twee zaken zijn cruciaal voor een goede slaap: een goede slaapduur én voldoende slaapkwaliteit”, vertelt prof. dr. Johan Verbraecken (UZA). “Het eerste houdt simpelweg in dat je niet te veel, maar zeker ook niet te weinig mag slapen. Op vlak van kwaliteit zorg je er best voor dat er zo weinig mogelijk slaapverstorende elementen aanwezig zijn waardoor je slaap minder diep wordt, zoals bijvoorbeeld pijn, te laat sporten, koffie, alcohol, een slecht slaapsysteem, enz. Door hier rekening mee te houden, kan je je slaap optimaliseren en zo ook je algemene gezondheid verbeteren.”
Sterker afweersysteem
“Uiteraard kunnen niet alle gezondheidsprobleem worden voorkomen, maar een goede slaap kan de kans op ziekte en vroegtijdig overlijden wel verlagen omdat het je fysieke herstel en je afweer (de aanmaak van antistoffen) bevordert. Bovendien zal je een kwalitatiever leven hebben, beter presteren én er zelfs beter uitzien. Indien je al een bepaalde aandoening hebt – bijvoorbeeld diabetes of hoge bloeddruk – zal een slechte slaap ervoor zorgen dat die aandoening minder goed onder controle kan worden gehouden”, legt Verbraecken uit.
Een goede slaap kan de kans op ziekte en vroegtijdig overlijden verlagen omdat het je fysieke herstel en je afweer bevordert.
Licht en ergonomie
“Lichtblootstelling heeft een sterk effect op de kwaliteit van je slaap. Zeker in de winterperiode is het belangrijk om voor of rond de middag een halfuurtje rechtstreeks in contact te komen met zonlicht. Dat geeft je energie en heeft een gunstig effect op de werking van je biologische klok. Hierdoor zal je vroeger op de avond én sneller in slaap vallen. Een ergonomisch slaapsysteem kan eveneens helpen om de slaapkwaliteit te verbeteren, waardoor je een nog beter uitgeslapen gevoel hebt. Je kan dankzij een goed systeem zelfs hetzelfde uitgeslapen gevoel bekomen met minder uren slaap dan bij een slecht systeem.”
Risico op kanker
“Bij duisternis wordt in de pijnappelklier diep in je hersenmassa melatonine aangemaakt. Die stof is verantwoordelijk voor de regeling van de biologische klok in de hersenen én heeft beschermende eigenschappen tegen kanker. Bij te weinig slaap zal de melatonine echter niet vrijkomen. Indien dat structureel gebeurt, verhoogt het risico op kanker. Ook het bioritme van andere orgaansystemen en hormonale systemen kan zo in de war geraken, want zij hangen af van de biologische klok in de hersenen”, vervolgt Verbraecken. “Een andere belangrijke factor is het groeihormoon. Dat wordt aangemaakt tijdens je diepe slaap – die toeneemt door voldoende te bewegen – en heeft een grote invloed op je spierspanning en vitaliteit.”
W
ist je dat?
Het is bewezen dat het voedingsingrediënt Lactium® doeltreffend is tegen stress en slaapproblemen. Geïnspireerd door een bioactieve melkpeptide die wordt aangemaakt door enzymen in het spijsverteringsstelsel van baby’s bedacht Ingredia een innovatief proces om het spijsverteringsmechanisme van de baby na te bootsen. Het resultaat is een volledig natuurlijk voedingsingrediënt op basis van melkproteïnen dat in talrijke producten en in verschillende vormen kan worden gebruikt door het hele gezin.
Stress en mentale spanning
“Cortisol, het stresshormoon dat wordt aangemaakt in de bijnieren in de tweede helft van de nacht, bepaalt voor een stuk wanneer we opstaan en geeft ons ook energie. Wie meer stress heeft, zal vroeger ontwaken. Wie te weinig cortisol aanmaakt, door bijvoorbeeld uitputting of een verstoorde bijnierfunctie, zal moeilijk uit bed geraken.”
“Stress heeft niet alleen een enorme invloed op het feit of je al dan niet vlot in slaap geraakt, maar ook op de kwaliteit van je slaap. Zelfs mensen die denken dat ze ondanks stressvolle omstandigheden goed slapen en vlot in slaap geraken, hebben toch vaak af te rekenen met stress in hun lichaam. Dat kan zich onder meer manifesteren in de productie van meer alfagolven. Die waakgolven kunnen optreden tijdens de slaap en ervoor zorgen dat je bij de minste prikkel wakker wordt. Op die manier wordt de slaap oppervlakkiger en zal deze minder herstellend werken. Hierdoor kan je het gevoel krijgen dat je niet goed bent uitgerust.”
“Gespannen gaan slapen leidt daarnaast ook tot meer nachtmerries, waardoor je je ook overdag minder goed voelt en dus een lagere levenskwaliteit hebt. Het is daarom cruciaal om voor het slapengaan eerst nog even te ontspannen, zelfs al is dat ten koste van het aantal uur slaap”, besluit Verbraecken.