Michael Ceulemans
Onderzoeker KU Leuven
Om gezond zwanger te kunnen worden, bekijk je best welke geneesmiddelen en supplementen je beter wel of niet neemt voor en tijdens je zwangerschap.
Tekst: Joris Hendrickx
Hoe staat het met het geneesmiddelengebruik bij zwangere vrouwen in België?
“In UZ Leuven bevroegen we in 2017 exact 379 zwangere vrouwen naar hun geneesmiddelengebruik in de voorgaande zeven dagen. Daaruit bleek dat de helft minstens één geregistreerd geneesmiddel had gebruikt. Dat resultaat komt overeen met wat we in de praktijk zien, maar is meer dan waarschijnlijk een onderschatting van het totale geneesmiddelengebruik tijdens de hele zwangerschap. Pijnstillers op basis van paracetamol stonden op nummer één. Gelukkig is dat geen probleem, want het is voor de meeste vrouwen de veiligste pijnstiller tijdens de zwangerschap.”
Wat met geneesmiddelen die niet veilig zijn of waar weinig gegevens over beschikbaar zijn?
“Artsen moeten samen met hun patiënten die zwanger willen worden, kijken welke middelen ze gebruiken en vervolgens evalueren of dat de meest geschikte middelen zijn om te gebruiken tijdens de zwangerschap. Eventueel kan het middel schade berokkenen aan het ongeboren kind en soms is een meer bestudeerd alternatief beschikbaar. Om deze evaluatie mogelijk te maken, moet je als patiënt uiteraard eerlijk zijn over je zwangerschap of zwangerschapswens.”
Uit ons onderzoek is gebleken dat momenteel slechts de helft van de vrouwen tijdig start met het innemen van foliumzuur, en waarschijnlijk is dat cijfer een overschatting.
“We raden echt aan om als vrouw die een zwangerschapswens heeft of zwanger is, dit steeds te vermelden bij elke consultatie en bij elke gezondheidsmedewerker (arts, apotheker,…). Neem verder geen geneesmiddelen op eigen houtje tijdens de zwangerschap, maar stop anderzijds de inname van je chronische geneesmiddelen niet vooraleer je een arts hebt geraadpleegd wanneer je plots ontdekt zwanger te zijn.”
Zijn er middelen die men beter wel neemt?
“Het is reeds lang bekend dat vrouwen die minstens vier weken voor de bevruchting foliumzuursupplementen beginnen in te nemen, een veel kleiner risico hebben op het krijgen van een kindje met een open ruggetje. Aangezien het onmogelijk is om de nodige hoeveelheid via de voeding op te nemen, raden we daarom het gebruik van foliumzuur aan voor alle vrouwen die zwanger willen worden of zijn, en dit tot minstens twaalf weken zwangerschap.”
“Uit ons onderzoek is gebleken dat momenteel slechts de helft van de vrouwen tijdig start met het innemen van foliumzuur, en waarschijnlijk is dat cijfer een overschatting. Dat is erg jammer, want foliumzuur is goedkoop en zonder voorschrift verkrijgbaar in de apotheek.”
“Daarnaast is het aangeraden dat je samen met je arts kijkt naar welke tekorten je hebt en welke vaccinaties je best nog krijgt voor je zwanger wordt. Heel wat andere belangrijke tips om gezond zwanger te worden vind je op de website gezondzwangerworden.be.”